هگمتانه، گروه گردشگری: سراب‌های نهاوند یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین جاذبه‌های طبیعی استان همدان هستند. نهاوند به شهر سراب‌های ایران معروف است و هر کدام از این سراب‌ها سرچشمه یک رود بزرگ هستند که همگی در آخر به کارون ختم می‌شوند، این سراب‌ها در فصل پاییز طبیعتی بی‌نظیر و چشم نواز دارد که گردشگران طبیعت را به خود فرا می‌خواند.
به گزارش خبرنگار هگمتانه، نهاوند مرکز شهرستان نهاوند و یکی از شهرهای استان همدان است که از لحاظ جغرافیایی، در 110 کیلومتری جنوب همدان قرار گرفته و از شمال به تویسرکان، از شرق به ملایر، از جنوب به بروجرد و از غرب به کنگاور منتهی می‌شود، از لحاظ آب و هوایی، دارای آب و هوایی معتدل است و همواره از لحاظ بارندگی پر بار است از همین رو دارای سراب‌ها و چشمه‌هایی است که طبیعت آن را دیدنی کرده است، از لحاظ پیشینه تاریخی از شهرهای کهن ایران به حساب می‌آید.
حالا که بازار طبیعت گردی پاییزی داغ است و تورهای طبیعت گردی استان‌های غربی همچون کردستان، کرمانشاه و استان‌های شمالی و شمال غربی به راه است و طبیعت، دوستداران گردشگری را به خود فرا می‌خواند، سراب‌های نهاوند و زیبایی پاییزی آنها می‌تواند جاذبه خوبی برای گردشگران باشد به شرط آنکه تورهای طبیعت گردی و متولیان امر به فکر معرفی زیبایی‌های این سراب‌ها باشند.
استان همدان و شهرستان‌های آن چیزی کمتر از استان‌های غربی ندارند آنچه که در این میان حس می‌شود ضعف در معرفی است، ضعف در تبلیغات و چه بسا که همدان و شهرستان‌های آن به جایگاه گردشگری خود دست نیافته‌اند، حال که عصر، عصر ارتباطات است و دنیا دنیای فضای مجازی و دسترسی آسان به اطلاعات است، باید از این رهگذر به معرفی جاذبه‌های استان همدان پرداخت، در این بین نهاوند به عنوان یکی از شهرستان‌های سرسبز همدان دارای جاذبه‌های طبیعی فراوانی است که چشم را می‌نوازد، پاییز هزار رنگ در طبیعت زیبای نهاوند و سراب‌های آن چشم را نوازش می‌دهد و روح را جلا می‌بخشد، کافی است که گردشگران در سفرهای طبیعت گردی پاییزی خود سری هم به نهاوند بزنند.

پاییز در سراب گیان
نامیدن سراب به این چشمه‌های زیبا در معنای سرچشمه بودن آنها است. اما می‌تواند ایهام هم داشته باشد و خیال‌انگیز، زیبا و رؤیایی بودن آنها را نیز در نظر آورد. یکی از این چشمه‌های پر آب و زیبا، سراب گیان همدان است که هم سرچشمه محسوب می‌شود و هم چشم‌اندازی خیال‌انگیز دارد. این سراب از جاهای دیدنی نهاوند است. سراب گیان همدان یکی از زیباترین و پر آب‌ترین سراب‌های استان همدان است. این چشمه شگفت‌انگیز در 18 کیلومتری جنوب غربی شهر نهاوند و دو کیلومتری تپه باستانی گیان و در شمال شهر گیان قرار گرفته است. این چشمه زیبا و پر آب و سراب چشم‌نواز دارای آب بسیار غنی و مرغوب و درختان چنار کهن و جنگلی زیبا و رؤیایی است. در اطراف سراب گیان درختان بلند و تنومندی وجود دارد. سراب گیان سی‌و یکمین اثر طبیعی ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در 26 اسفند 1378 در فهرست میراث ملی ایران قرار گرفت و ثبت ملی شد. این زیبایی‌ها در فصل پاییز و در آستانه ورود به فصل سرد سال نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. چشمه جوشان و خروشان سراب گیان با همراهی صدای پرندگان در کنار درختان هزار رنگ پاییز در این مکان زیبا خودنمایی می‌کند.

طی سال‌های اخیر خدمات زیرساختی در محدوده سراب گیان انجام شده است
اما با توجه به گردشگری بودن محوطه سراب گیان طی سال‌های گذشته اقدامات مختلف زیر‌ساختی به همت سازمان همیاری شهرداری‌های استان همدان در این نقطه انجام شده است که در سال گذشته بیش از هشت هزار درخت و 40 هزار بذر بلوط در این منطقه کاشته شد ضمن اینکه امسال نزدیک به یک هزار نهال چنار نیز در آن کاشته شده است.
به گفته مسؤولان، بازسازی 12 کلبه سنگی، بازسازی ساختمان سرجنگلبانی، نصب دوربین پلاک‌خوان و پایش تصویری، ایجاد هشت سرویس بهداشتی از اقدامات انجام شده در این نقطه است.
همانطور که گفتیم، سراب گیان در 20 کیلومتری جنوب غربی شهر نهاوند و دو کیلومتری تپه باستانی گیان قرار گرفته ‌و دارای آبشاری مفرح، چشم نواز و درختان چنار کهن و جنگلی زیبا و طبیعتی دل نواز است.

جنگلی به وسعت 1400هکتار با گونه‌های مختلف درختی
این منطقه بکر و طبیعی زیبا که در جنوب استان همدان قرار گرفته است، با جاده باریکی به نهاوند وصل می‌شود که در دو سوی آن بقایای 200 هکتاری جنگل‌های قدیم و کهن سال زاگرس چشم‌انداز و تابلو فوق‌العاده زیبایی از کوه، جنگل و دشت‌های وسیع و خرم ضلع غربی جاده را به نمایش گذاشته است.
در انتهای این جاده به سه تپه سرسبز نه چندان مرتفع روبه‌رو می‌شویم که آنها را باید از پدیده‌های جذاب و شگفت‌انگیز طبیعت دانست.
این منطقه دارای جنگلی طبیعی به وسعت بیش از 1400 هکتار است که در آن گونه‌های درختی قطور شامل درختان کهن‌سال بلوط، چنار، زالزالک، گردو، بید، زبان گنجشک، گوجه وحشی، داغداغان، آلوچه، مو، انجیر، ون، گلابی، نبهو و پادامک وحشی دیده می‌شود.
سراب گیان نهاوند منطقه‌ای بکر و دست نخورده با قدمت بالا یکی از جاذبه‌های طبیعی استان همدان است که هم‌ اکنون با مدیریت سازمان همیاری و شهرداری‌های استان همدان و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، برای استقبال از مسافران احیا شده است

 ملوسان، بهشت گمشده در طبیعت
روستای ملوسان دارای ده‌ها چشمه، یک سراب زیبا و منطقه شکار ممنوع به مساحت 10 هزار هکتار در 24 کیلومتری شمال غربی نهاوند است.
سراب ملوسان در 17 کیلومتری شمال شهرستان نهاوند از توابع استان همدان و نزدیک روستایی به همین نام واقع شده، منطقه ملوسان دارای چشمه‌های جوشان است که از دل کوه بیرون آمده و آب مورد نیاز کشاورزان را فراهم می سازد.
این سراب هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند، همچنین غارهای دوقلو و دشت پهناور آن که به کوه‌های سراب ختم می‌شود، از جاذبه‌های طبیعی و بکر منطقه هستند.
همچنین ملوسان به دلیل وجود گونه‌های کمیاب قوچ و میش به‌ عنوان منطقه ممنوعه شناخته می‌شود. حدود 12 چشمه از ارتفاعات برفگیر روستا سرچشمه می‌گیرند که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به چشمه‌های دوزخ دره، لیساب، اسماعیل خانی، دره بید و موناک اشاره کرد. 152 گونه گیاهی و 253 گونه جانوری در منطقه ملوسان شناسایی شده‌اند که بخش اعظم آنها را گونه‌های علفی در گیاهان و پرندگان در گونه‌های جانوری تشکیل می‌دهند.
از بین گونه‌های پرندگان، لک‌لک سفید، عقاب دریایی دم‌سفید، سارگپه، سارگپه پابلند، پیغو، قرقی، عقاب دو برادر، عقاب تالابی، عقاب شاهی، عقاب طلایی، کرکس، هما، دال، عقاب مارخور، بحری، بالابان، شاهین، لیل و دلیجه جزو گونه‌های ارزشمند محسوب می‌شوند.
منطقه حفاظت‌شده ملوسان دارای 152 گونه گیاهی است که از این میان تعداد 138 گونه علفی، سه گونه درختی، 9 گونه درختچه‌ای و 12 گونه بوته‌ای است به همراه 13 دهنه سراب و چشمه می باشد که طبیعت‌گردان را به خود جلب می‌کند.

سراب گامسیاب
جنوب شرق نهاوند را سراب گاماسیاب مزین کرده است، این سراب در 19 کیلومتری جنوب شرقی نهاوند در امتداد کوه گرو و در پیوستن به رود‌های خرم رود، حرم آباد، قلقل رود، قره سو و کرخه و نهایتا به تالاب هور‌العظیم می‌پیوندد.
گاماسیاب ترکیبی از کلمه گا ”گاو” و ماسی “ماهی” به معنای گاو ماهی است یعنی ماهی بزرگ می‌باشد. این منطقه بهار و تابستان بسیار شلوغی دارد و محلی برای روزهای تعطیل مردمان این شهر است و در فصل پاییز نیز طبیعت آن گردشگران را به خود فرا می‌خواند.
قوچ، میش، گرگ و کل نیز از حیات جانوری این منطقه است، البته پرندگانی در این منطقه مانند: چنگر، کبک، بلدرچین و فاخته به حیات خود در این منطقه ادامه می‌دهند. با وجود معنای این سراب باید گفت؛ سفید ماهی، سنگ ماهی و قزل آلای رنگین‌کمان یافت می‌شود و ماهیگیری نیز از تفریحات ممکن در این سراب بسیار زیبا است.

سراب فارسبان قطبی برای عکاسی در پاییز
در جنوب غربی شهر نهاوند در 30 کیلومتری این شهر واقع شده است. این سراب سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند و وجود مأمن درخت گردویی 600 ساله از شگفتی‌های جذاب این منطقه است که قطر این درخت به پنج متر می‌رسد و شاخه‌های آن 60 متر می‌رسد.
چشم نوازی زیبا از درختان، چشمه و کوهستان، فضای سرسبز این منطقه روح هر انسانی را تازه می‌کند و همه این سرسبزی به دلیل وجود سراب فارسبان که از دل کوه جوشیده و باعث آبادانی این روستا و این منطقه شده است.
این سراب قطبی است برای گردش و عکاسی در فصل بهار و پاییز که زیبایی بسیار منحصر به فردی دارد.

سراب فراموش شده باروداب نهاوند
نزدیک‌ترین سراب به شهر نهاوند سراب باروداب (باریو) است که فاصله آن تا شهر کمتر از پنج کیلومتر است. آب این سراب از نزدیکی سرچشمه به دو قسمت تقسیم می‌شود. یک قسمت آن به‌ طرف باغ‌های باروداب و قسمت دیگر از کنار قلعه داراب خان به‌ طرف شهر جاری بوده است. در گذشته درختان بسیاری در سرچشمه باروداب وجود داشت که در اثر بی‌توجهی از بین رفته‌اند. اکنون با توجه‌ به موقعیت ممتاز این سراب و با درخت‌کاری و ایجاد پارکینگ مناسب و سکوهایی برای نشستن این مکان می‌تواند به یکی از تفریحگاه‌های مهم نهاوند تبدیل شود.